hafız divanı-mustafa aslan

İran şiirinin önemli adlarından, Farsça’nın en büyük lirik şairlerinden Hafız’ın Divan’ıu Hicabi Kırlangıç çevirisiyle okurla bir kez daha buluştu. Zira piyasada çok sayıda değişik çevirmenlerin  Türkçe’ye kazandırdığı Hafız ‘Divan’ı bulunuyor.

Yapıtta Hafız’ın Gazel, Kaside, mesnevi türünden yapıtları yer alıyor.

hafız divanı’nın serüveni

Hafız Divanı’nı ilk kez Sururi Türkçe’ye kazandırmıştır. Bunu daha sonra Prizrenli Şem’i izliyor. Sudi ve Vehbi Konevi  bu konuda emek veren  kişiler olarak çıkıyor karşımıza. 1944 yılında da Abdülbaki Gölpınarlı çevirerek yayımlıyor.

‘Hafız Divanı’ Türkçe’de Mesnevi (Mevlana), Sadi’nin Bostan ve Gülistan adlı yapıtlarından sonra en çok onunan farsça yapıttır.

etkileri

Dili olaganüstü kullanımı ve anlatım inceliğiyle Hafız’ın etkileri özellikle Türk ve Avrupa şiirinde görülüyor. Alman şair Goethe’nin Doğu Batı Divanı’nın ortaya çıkmasında Hafız etkisi su götürmez bir gerçektir.

 

Dostlar yarin zülfünden düğümü çözün

Güzel bir gece, bu hikayeyi uzatın

 

Dostluk halveti hazır, toplandı dostlar

“Ve in yekadü” (*)okuyup kapıyı kapatın

(Dostlar Yarin Zülfünden, s.246)

(*)Nazar ayeti

aşk, aşık ve sevgili

Hafız Divanı’nda aşk, aşık ve sevgili sıkça karşılaşıyoruz. . Aşk, aşık ve sevgiliye okur değişik anlamlar yükleyebilir. Ancak derinliğine incelendiğinde onun şiirlerindeki aşk ilahi aşktan başka birşey olmadığını görüyoruz.

Lal dudağından bir şerbet tadamadık gitti

Ay yüzüne doyasıya bakamadık gitti

 

Sanki bizimle arkadaşlıktan sıkılmışitı iyice

Yükledi yükünü tozuna bile yetişemedik gitti

 

O kadar çok Fatiha’yla Hırz’ı Yemani okuduk ki

Arkasında İhlas sresi üfledik gitti

 

İşaret verdiler bize uğrayacaksın diye

Sonunda gördün, bu işaret kandık gitti

 

O güzellik bahçesinden salınarak gitti, lakin

Onun vuslat bahçesinde gezinemedik gitti

 

Hafız gibi bütün gece inleyip feryat ettik

Yazık ki vedasına yetişemedik gitti

(Lal Dudağından Bir Şerbet, s.90)

 

Şiirlerini çok beğenip inciye benzeten yitip gitmemmesi için kitaplaştırılması gerektiğini belirten Hafız için Kıvamuddin Hasan bir medrese yaptırıyor. Böylece Hafız’ın öğretmenlik serüveni başlıyor.

Hicabi Kırlangıç’ın güzel Türkçesiyle her okuyanın rahatlıkla anlayacağı gibi aslından birşey yitirmeyen Hafız’ın gazelleri okuyana çok şey katıyor. Kitaplığınızın baş köşesinde bulunması gereken kitaplardan birisidir, Hafız Divan, bence.

 

MUSTAFA ASLAN

————————————————

Hafız Divanı,(Türkçesi:Hicabi Kırlangıç) Kapı Yayınları’nda I. Basım: Şubat 2013-İstanbul