TÜRKÇE KONUŞMANIN PÜF NOKTALARI
Rüştü Erata, ‘Türkçe Konuşmanın Püf Noktaları’ adlı yapıtında dilimizi doğru ve güzel konuşmanın yanı sıra karşı karşıya olunan tehlikeye dikkat çekiyor.
Televizyondan sonra
Rüştü Erata, ‘Türkçe Konuşmanın Püf Noktaları’ adlı yapıtında Türkçe’nin karşı karşıya olduğu saldırıyı daha iyi görmemizi sağlayacak çok çarpıcı örnekleri değişik dillerden örnekler vererek sağlıyor, konuşmaya başladığımız an’dan başlayarak. Erata bir yandan insanın konuşma serüvenini anlatırken bir yandan da televizyondan önce/sonra çocuğun dil

gelişiminin nasıl geliştiğini vurguluyor. Televizyonun, daha geniş anlamıyla görsel iletişim araçlarının çocuğun dil gelişiminde kimileyin olumsuz bir etken olarak karşımıza çıktığını görüyoruz, televizyon bağımlılığının çocuklara kadar indiğini söylediği yapıtta.
Kitap okuma-televizyon izleme, beyin-televizyon izleme ilişkisi konusunda Erata’nın ilginç bulabileceğiniz saptamaları var. Bununla da yetinmeyip cep telefonu, bilgisayar ve internet dili üzerinde de hepimizi dil konusunda yakından ilgilendirecek saptamalarda bulunuyor.
Seslendirmeler
Erata elbette seslendirmeler konusunda da söyleyeceklerini eklemeyi unutmamış yapıtına. TRT’nin tek yayın kuruluşu olduğu dönemde en iyi seslendirme yapıldığını abartılı bulmanın yanında iyi seslendirmeleri de iyi çevirilere bağlıyor. Çeviriden kaynaklanan seslendirme yanlışları bölümünde aldığı örneklerden birkaçını vermeden geçemeyeceğim: Geri iade, teşekkür sana, kuskus dağları, devriye atmak…
Erata, spiker ve sunucuların seslendirmelerde kurallı konuşmaları gerektiğini nedenleriyle açıklıyor, seslendirmenin her aşamasındaki kişilere önerilerinin olduğu bu kitapta.
TRT böyle yaparsa
Rüştü Erata, TRT’den başlayarak çocuk yayınlarını adlarını irdeliyor. TRT’de yayınlanan çocuk programlarının içinde yabancı adların sayısı oldukça kabarık. Bu durumda özel kanalların çocuk programlarının adlarının ne kadar Türkçe olduğunu varın siz düşünün…
Dilimizin karşı karşıya kaldığı tehlikeleri anımsatmanın, duyurmanın yanında “Söyleyiş Kaynağı,” Kimi Ülke ve Kent Adlarının Vurguları,” “Türkiye Bölge İl ve İlçe Adları Vurguları,” “Yazılış ve Ses Benzeşimli Kimi Sözcüklerimizin Vurgu Ayrımları” … gibi bölümleriyle de dikkat çeken bir yapıt.
Rüştü Erata’nın ‘Türkçe Konuşmanın Püf Noktaları’ adlı kitabı dilimizi doğru konuşmak/yazmak isteyenlerin başucu niteliğinde bir kitap.
* Rüştü Erata, Türkçe Konuşmanın Püf Noktaları, 1. Basım:Temmuz 2010, Alfa Yayınlar-İstanbul