eylül (mehmet Rauf)

Türk Edebiyatı'nın ilk psikolojik romanı sayılanMehmet Rauf'un 'Eylül' Kapı Yayınları arasında okurla yeniden buluştu.Servet-i Fünun dergisinde yayınlandıktan bir yıl sonra 1901 yılında kitaplaşan romanın birçok açıdan dikkate değer yönü var.

yasak aşk

Mehmet Rauf'un 'Eylül' adlı romanı bir yasak aşkı anlatıyor. İki aşığın birbirine ve çevresine karşı olan tutumlarıyla birlikte yasak aşkın ortaya çıkardığı kimi davranışları da ortaya koyuyor, bu roman. Psikolojik durumda değişiklikler oluşturacak hastalık ögesini, müzik ve mevsimler ve insan yaşamı arasındaki bağlantıları yazar, iyi ve yerinde kullanıyor. Ayrıca yapıt kimi önemli aşk romanlarının da anılmasıyla, okura iyiden iyiye canlı sahneler sunuluyor.

"Öğleden sonra, Suat piyanoda Necip'in sabahleyin İstanbul'dan "Size yeni iki eser" diye getirdiği Mascagni'nin "İris"i ile Puccini'nin "Tosca"sını çözmekle meşguldü." (s.167)

paylaşım ve evlilik

yazar, 'Eylül' adlı romanında evlilik ve paylaşım arasındaki ilişkiyi çok iyi veriyor. Paylaşımın olmadığı evlilik dahası birlikteliklerin iyi yürüyemeyeceğini gösteriyor.

'Eylül' adlı romanda Mehmet Rauf kahramanları aracılığıyla paylaşımın iki insan arasında birlikteliğin sürüdürülmesi konuusundaki önemini öne çıkarıyor. Romanda farklı eğilimleri olan eşlerin zamanla birbirlerinden uzaklaştıklarını görüyoruz.

istanbul

Mehmet Rauf'un 'Eylül' adlı romanında İstanbul görünmü karşımıza çıkıyor. Bu dönemin birçoğundan farklı olark İstanbul'u gündelik yaşamdan çizgiler de görülüyor.

"Ve vapur. Boğaziçi'ne koşan halk iletaşarak köprüden çözülüp boğazın maviliklerine gömüldükçe içi açılıyor, gitgide çoğalan bir ferahlık doğuyordu. "(s.43)

Mehmet Rauf'un 'Eylül' adlı romanı edebiyatımızın ilk psikolojik romanı olmanın yanında içinde birçok öğeyi birden barındıran bir yapıt.

Mustafa ASLAN

----------------------------

Mehmet Rauf, Eylül, I. Basım:Kapı Yayınları, İstanbul, Ocak 2013