KIRLANGIÇSIZ GEÇTİ YAZ
Feyza Hepçilingirler’in ‘Kırlangıçsız Geçti Yaz’ adlı öykü kitabı kadın ağırlıklı bir yapıt olarak karşımıza çıkıyor. Baskı dönemleri için geçerliliğini yitirmeyecek birkaç öykü de yakın tarihimizden de izler taşıyor.
Kadınlar
Feyza Hepçilingirler’in ‘Kırlangıçsız Geçti Yaz’ adlı yapıtında yer alan öykülerde kadınlar ya kahraman ya da kahraman olmasa da önemli bir konumda bulunuyor. “Aşkın Bir Yüzü ölüm” bölümünde yer alan öykülerde kadınlar oldukça öne çıkıyor, kadın erkek ilişkileri (aldatma) çerçevesinde. ‘İçdenizin Dalga Boyu,’ Ömürünün son günlerini yaşayan yaşlı bir kadın ve çevresinin anlatıldığı ‘Ne Güzel Ölmüştüm,’ ‘Başkaldırı Olarak uyumak,’ çocukluğunu arayan bir kadının anlatıldığı ‘Gün Selleri,’ ‘Yine Ziller Çalıyor,’ ‘Potluğu Gidermek,’ ve ‘Donakalmak’ adlı öykülerinde kadınlara kahraman olarak ya da öne çıkan tipler olarak görüyoruz.
Yakın tarihimizden
‘Kırlangıçsız Geçti Yaz’ adlı öykü kitabında Feyza Hepçilingirler yakın tarihimizden izleri de aktarıyor, belirli bir tarih belirtmeksizin. Özellikle ülkemizin yaşadığı 12 Mart 1971 ve 12 Eylül 1980 Amerikancı askeri darbeleri sonucunda ilerici ve aydın insanlar sakıncalı olarak görülmüş, sanat ürünlerinde de daha güzel bir dünya kurmayı dile getirmek suç sayılmış, ‘sakıncalı’ görülmüştür. Yazar da ülkemizde yaşanan bu durumları öykülerine taşıyor. ‘Cihar Attım Şeş Oynadım’ adlı öyküsünde iğneci Ziya şiirlerinin sisteme aykırılığı yüzünden’ sakıncalı personel’ olarak görülüyor.
‘Yine Ziller Çalıyor’ da da döneme ilişkin belgeliği genç bir insan üzerinde veriyor. Genç insan siyasi görüşlerinden dolayı iten çıkarılıyor. İşine son verilmekle de kalınmayıp…
“İşten ayrılmak zorunda kaldığını bu yüzden söyleyemedi Tamer. O pek övündüğü akrabalarının nasıl tabansız çıktığını karşılarında polisi görür görmez nasıl elden ayaktan kesildiklerini, hele polis, “Nasıl çalıştırırsınız bu adamı, siz de suç ortağı mısınız yoksa?” deyince , Yusuf Bey’in, “Ah Tamer yaktın bizi!” dediğini anlatmadı.” (Yine Ziller Çalıyor, S.69)
Feyza Hepçilingiler’in ‘Aşkın Bir Yüzü Ölüm,’ ‘Donakalmak,’ ‘Potluğu Gidermek,’ ‘Öyküsüne Sığmayan Küçük Adam,’ ‘Kırlangıçsız Geçti Yaz’ ve ‘Ne Güzel Ölmüştüm’ gibi altı başlık altında topladığı ‘Kırlangıçsız Geçti Yaz’ adlı öykü kitabını okuduğundan tat almak isteyenlere…
Mustafa ASLAN
—————————————————
Feyza Hepçilingirler, Kırlangıçsız Geçti Yaz, 8. Basım:Everest Yayınları, İstanbul, Haziran 2013
